Ciąża trwa 9 miesięcy, które dzielą się na 3 trymestry. Każdy z trymestrów trwa 3 miesiące. Pierwszy trymestr ciąży biegnie od momentu zapłodnienia do 13. – tego tygodnia. Drugi trymestr jest od 14 tygodnia do 27 tygodnia ciąży, a trzeci trymestr trwa od 28 do 40 tygodnia.
Ciąża realnie trwa 10 miesięcy księżycowych, czyli 40 tygodni. Całkowicie normalne jest, że może przedłużyć się do 42 tygodni lub skrócić do 38 tygodni bez strat dla dziecka. Ciążę liczy się od momentu ostatniej przed zapłodnieniem miesiączki. Oznacza to, że ciąża według terminologii medycznej zaczyna się jeszcze zanim poczęło się dziecko – wszystko dla ujednolicenia, bo kobiety nie zawsze są w stanie podać konkretną datę stosunku, który doprowadził do zapłodnienia.
W pierwszym trymestrze nie powiększa się jeszcze brzuch, ale znacznie zmienia się samopoczucie kobiety noszącej dziecko. Zmienia się gospodarka hormonalna, co ma wpływ na apetyt, samopoczucie, poziom aktywności fizycznej, odczuwanie senności.
Ciąża: kiedy rozpoczynają się nudności i wymioty?
Wbrew obiegowej opinii, początek ciąży nie jest wcale czasem, kiedy kobiety wymiotują. Nudności rozpoczynają się dopiero w połowie drugiego miesiąca ciąży. Najczęściej kończą się już pod koniec pierwszego trymestru. Jeśli trwają przez cały okres ciąży, zwykle coś jest nie tak i trzeba być pod kontrolą lekarza.
Dlaczego kobiety odczuwają nudności w czasie ciąży?
Za odczuwanie nudności oraz wymiotów odpowiada zwiększony poziom hormonów (na przykład progesteronu), a także fakt, że powiększa się powierzchnia ścianki macicy i powoduje ucisk na inne narządy w jamie brzusznej. Dodatkowo, rozluźniają się mięśnie przewodu pokarmowego, co może bezpośrednio wpływać na zaburzenia trawienia, w tym na wydzielanie gazów. W ciąży również zwiększa się ilość kwasu żołądkowego wydzielanego samoistnie przez nasz układ pokarmowy. Szczególnie na odczuwanie nudności w ciąży narażone są kobiety, które spodziewają się urodzenia bliźniąt.
Jak rośnie brzuch w ciąży?
Kobiety w ciąży czasami narzekają, że nie dane jest im cieszyć się widocznym brzuchem ciążowym, okrągłym jak piłka do kosza. Lekarze najczęściej odpowiadają na takie zmartwienia, że to kwestia indywidualna: u niektórych kobiet w zasadzie brzuch niewiele się zmienia aż do końca szóstego miesiąca. Wiele zależy od tego, jak bardzo umięśniona była kobieta przed zajściem w ciążę.
W pierwszym trymetrze ciąży brzuszek nie powiększa się tak bardzo, jak zwiększają się piersi. Nagle, w ciągu kilku tygodni zachodzi potrzeba wizyty w sklepie z bielizną, aby zakupić stanik o kilka rozmiarów większy. Piersi zwiększają się tym bardziej,im były większe przed zajściem w ciążę. Czyli kobiety, które przed zapłodnieniem miały rozmiar D, w czasie ciąży mogą mieć rozmiar nawet H.
Przebieg ciąży: pierwszy miesiąc
Pierwszy miesiąc ciąży wydaje się najtrudniejszy: wtedy właśnie musimy przyzwyczaić się do dużego zmęczenia. Pojawia się złe samopoczucie – porównywalne do tego, który towarzyszy kobiecie podczas napięcia przedmiesiączkowego. Czasami w przebiegu ciąży pojawia się krwawienie i właśnie pierwszy miesiąc to czas, kiedy może być go szczególnie dużo. Nie oznacza to poronienia, ale warto o każdym takim incydencie informować naszego ginekologa.
Krwawienie może być spowodowane tym, że dziecko ostatecznie zagnieździło się w ściance macicy: dzieje się to dokładnie w czwartym tygodniu ciąży. Do momentu zagnieżdżenia się zarodka w ciele kobiety mówi się już o dziecku: płód. Wcześniej był to zarodek.
Kiedy tworzy się łożysko?
W pierwszym miesiącu nie ma jeszcze mowy o wytwarzaniu się łożyska – dopiero po zagnieżdżeniu się zarodka w ściance macicy powstaje błona, która przeradza się z pęcherzyka żółtkowego. Łożysko tworzy barierę ochronną dla dziecka: od teraz jest to jego środowisko bytowania.
Pierwsze USG
Pierwsze USG robi się dopiero pod koniec drugiego miesiąca ciąży. Nic konkretnego na nim jeszcze nie widać, ale dzięki temu badaniu można ustalić podstawowe parametry życiowe zarodka.
Co dzieje się w drugim miesiącu ciąży?
Dziecko w tym wieku nie ma jeszcze własnego systemu krwionośnego ani nie ma krwi w ciele. Przypomina nieco bladego małego płaza. Jednak już w piątym tygodniu ciąży dziecko ma zaczątki kręgosłupa: w badaniach wyraźnie widoczne są pierwsze kręgi. Ponadto, właśnie w tym czasie rozwija się mózg dziecka oraz tworzą pierwsze zręby systemu nerwowego. W pierwszym trymestrze szczególnie należy wystrzegać się czynników, które mogą zaszkodzić dziecku: stresu, papierosów, alkoholu. Wszystkie trymestry ciąży powinny być czasem wzmożonej kontroli zachowania i nawyków u matki, ale najważniejszy jest pierwszy etap, gdy u dziecka rozwijają się zaczątki wszystkich organów w ciele. Jest to czas krytyczny dla rozwoju podstawowych funkcji układu nerwowego. Gdy dziecko będzie narażone na słabej jakości powietrze, lekarstwa, toksyny, konserwanty oraz jeśli matka będzie się źle odżywiać, jeśli będzie wystawiona na promieniowanie (latanie samolotem!), wówczas zwiększa się ryzyko, że coś w rozwoju dziecka pójdzie nie tak.
W brzuchu matki mamy ogonek
Co ciekawe, w pierwszym trymestrze ciąży dziecko ma jeszcze ogonek – to artefakt, wynikający z historii naszej ewolucji. Ogonek zanika w połowie drugiego miesiąca ciąży. Od czasu odpadnięcia ogonka, dziecko już przypomina postać ludzką: widać wyraźnie głowę i tułów, ale nie ma jeszcze nóżek. Pod koniec pierwszego trymestru ciąży dziecko ma już własny układ krwionośny.
Koniec pierwszego trymestru ciąży: co dziecko czuje?
Pod koniec pierwszego trymestru można już widzieć zarys rysów twarzy dziecka, jednak trudno diagnozować jeszcze na tym etapie, jak dziecko będzie wyglądało. Dziecko rozpoczyna już reagować na ruch, bo tworzą się pierwsze zawiązki zmysłu równowagi. Pod koniec drugiego miesiąca ciąży już nie jest całkowicie obojętne dla dziecka to, czy matka leży, czy biega. Maluch już to odczuwa i najlepiej czuje się, gdy brzuch jest lekko kołysany. Może już w tym czasie rozpoznawać głos matki i osób najbliższych z otoczenia matki – na przykład ojca.
