Ciąża to czas w życiu kobiety, podczas którego wiele się zmienia i kobieta zdaje sobie sprawę, że jej życie będzie od tej pory wyglądało całkowicie inaczej. Nie bez powodu nazywana jest ona stanem błogosławionym. Kobieta ma wtedy specjalne przywileje, a pod sercem nosi maleństwo, które za kilka, kilkanaście lub kilkadziesiąt tygodni przyjdzie na świat. Warto wiedzieć, jak liczyć tygodnie ciąży oraz na co zwracać szczególną uwagę w tym niezwykłym okresie. Jest to szczególnie istotne dla kobiet, które po raz pierwszy przeżywają ciążę i nie wiedzą właściwie czego się spodziewać.
Ile trwa ciąża?
Liczenie tygodni ciąży obejmuje tzw. metodę Naegelego – na jej podstawie za pierwszy dzień ciąży uznaje się termin ostatniej miesiączki, a okres ciąży trwa kolejnych 40 tygodni. Jest to równe 9 miesięcy i 280 dni. Z punktu widzenia biologicznego nie jest to jednak obliczenie dokładne, ponieważ do zapłodnienia dochodzi około 2 tygodni później, owulacja przypada bowiem w okolicy 14 dnia cyklu. Mimo wszystko lekarze ginekolodzy powszechnie stosują metodę Naegelego, zgodnie z którą płód jest o 2 tygodnie młodszy od czasu liczonej ciąży. Na tej podstawie oblicza się planowany czas porodu, jednak normalnym zjawiskiem jest możliwość urodzenia donoszonego dziecka zarówno 2 tygodnie przed terminem, jak i 2 tygodnie po nim. Metoda sprawdza się o ile kobieta regularnie miesiączkuje – w przypadku cykli nieregularnych, należy stosować indywidualne metody obliczania daty porodu, między innymi wykorzystując USG.
Jak liczyć tygodnie ciąży?
Wiele kobiet ma problem z tym, jak liczyć tygodnie ciąży. Najlepszą metodą jest liczenie tygodni, mijających od pierwszego dnia ostatniej miesiączki, a nie od zapłodnienia. Obliczanie tygodni ciąży ma cele nie tylko informacyjne, ale także pozwala na określenie czy ciąża rozwija się prawidłowo, jest również wyznacznikiem badań diagnostycznych czy wskazuje termin wykonania kolejnych badań USG, Jeśli kobieta ma problem z obliczeniem tygodnia ciąży, powinna poprosić o wsparcie położną lub ginekologa, lub skorzystać z internetowego kalendarza ciąży. Z racji tego, że ciąża trwa 9 miesięcy, dzieli się ją na III trymestry. I trymestr ciąży to czas od samego początku ciąży do końca 12 tygodnia, II trymestr rozpoczyna się od 13 tygodnia i trwa do 26 tygodnia ciąży, natomiast po 27 tygodniu aż do porodu trwa III i ostatni trymestr ciąży. W każdym trymestrze postępowanie z ciężarną jest inne, dlatego lekarz prowadzący ciążę zawsze zwraca uwagę na określenie aktualnego tygodnia.
Jak obliczyć datę porodu?
Data porodu to kwestia, która nurtuje wiele przyszłych mam. Tak naprawdę rzadko kiedy zdarza się, że określona przez lekarza lub położną data porodu sprawdzi się w 100%. To samo dziecko najlepiej wie, kiedy będzie gotowe do przyjścia na świat. Biorąc pod uwagę metodę Naegelego, kobieta sama może obliczyć datę spodziewanego porodu. Wzór jest bardzo prosty – od daty pierwszego dnia ostatniej miesiączki odejmuje się 3 miesiące, następnie dodaje 1 rok i na koniec dodaje jeszcze 7 dni. Otrzymany wynik jest spodziewaną datą porodu, jednak sprawdza się jedynie w przypadku kobiet, które miesiączkują regularnie co 28 dni. W innym przypadku określenie terminu porodu jest bardziej skomplikowane i zwykle odbywa się na podstawie badania USG – im wcześniej zostanie ono wykonane, tym większa jest jego dokładność nawet do kilku dni. Wiek ciąży ustala się na podstawie długości ciemieniowo-siedzeniowej płodu. Jeśli podczas rutynowego badania USG przeprowadzanego w 11-13 tygodniu ciąży lub wcześniej okaże się, że termin porodu różni się o co najmniej 7 dni, bierze się pod uwagę wynik badania, a nie metodę Naegelego. Wykonanie badania USG w tym okresie może określić datę spodziewanego porodu nawet w 90%. Warto pamiętać, że później wykonane badanie USG nie jest już tak dokładne odnośnie określania terminu spodziewanego porodu.
Czy są inne metody określania wieku ciąży i terminu porodu?
USG czy metoda Naegelego to nie jedyne sposoby na obliczenie wieku ciąży i tym samym terminu spodziewanego porodu. Najmniej dokładne jest określenie tygodnia ciąży, podczas którego kobieta po raz pierwszy odczuła ruchy dziecka. Dzieje się to średnio w 18-20 tygodniu ciąży, jednak równie dobrze kobieta po raz pierwszy może poczuć ruchy dopiero po 20 tygodniu ciąży. Po odczuciu pierwszych ruchów, w przypadku pierworódki do porodu zostało około 20 tygodni, a w przypadku kobiety, która już rodziła, około 22 tygodni. Wskazówką może być także określenie wysokości dna macicy w II trymestrze ciąży. Lekarze ginekolodzy dokładnie wiedzą, na jakiej wysokości macica powinna się znaleźć w danym tygodniu ciąży i tak w 16 tygodniu położona jest około 2 palców nad spojeniem łonowym, w 24 tygodniu ciąży na wysokości pępka, w 26 tygodniu pod łukiem żebrowym. Każde dziecko urodzone już w 38 tygodniu ciąży jest donoszone, natomiast urodzone po 42 tygodniu jest przenoszone. Przenoszenie ciąży nie jest jednak wskazane, zwykle przed upływem 42 tygodnia ciąży wykonuje się zabieg cesarskiego cięcia.
Każda ciąża jest inna
Warto pamiętać, że każda ciąża jest inna, dlatego należy do niej podchodzić w sposób indywidualny. W kwestii określania tygodnia ciąży oraz planowanego czasu porodu warto brać pod uwagę obliczenia lekarza prowadzącego. Ciężarna jest cały czas pod kontrolą lekarza, dlatego nie ma obaw, że termin porodu można w jakiś sposób przeoczyć. Im bliżej terminu ciąży urodzi się dziecko, tym lepiej. Zarówno ciąża niedonoszona, jak i przenoszona może nieść za sobą powikłania, chociaż w najtrudniejszej sytuacji znajdują się wcześniaki, u których wiele narządów nie jest jeszcze do końca wykształconych. Obecnie znane są jednak metody na to, by zapobiegać przedwczesnej akcji porodowej i kobiety u których pierwsze skurcze pojawiły się nawet przed 30 tygodniem ciąży, są w stanie donosić ciążę i urodzić dziecko w terminie. Wystarczy jedynie stosować się do wskazówek lekarza i prowadzić zalecany przez niego tryb życia – niezwykle ważne są również badania laboratoryjne i USG wykonywane w terminie.
